Zmysłowski Tadeusz

Pan doc. dr inż. Tadeusz Zmysłowski był absolwentem Szkoły Inżynierskiej
im. Wawelberga w Warszawie oraz wydziału Mechanicznego Politechniki Śląskiej.

W 1950 roku rozpoczął pracę w Centralnym Biurze Konstrukcji Maszyn Górniczych
w Bytomiu, który zapoczątkował istnienie obecnego Instytutu Techniki Górniczej KOMAG.

Tadeusz Zmysłowski przeszedł kolejno wszystkie szczeble kariery zawodowej, począwszy od stanowiska konstruktora, projektanta, kierownika zespołu, zastępcy kierownika, aż do stanowiska kierownika Zakładu maszyn i Urządzeń Wyciągowych które objął w 1958 roku.

Kierował zakładem przez prawie 40 lat. W latach sześćdziesiątych był to wiodący
w resorcie górnictwa 40-osobowy zespół konstruktorski i badawczy działający w tej specjalności. Realizował prace studialne, badawcze i projektowo-konstrukcyjne w zakresie części mechanicznej
i napędów elektrycznych maszyn wyciągowych, a także badania atestacyjne tych maszyn oraz wyciągarek szybowych.

Od 1964 roku Docent Zmysłowski był zatrudniony jako samodzielny pracownik naukowy, realizujący prace rozwojowe w zakresie transportu szybowego. W ramach działalności zawodowej wykonywał opracowania eksperckie dla kopalń i biur projektów w kraju i za granicą.

Łącznie opracował około 50 opinii i ekspertyz dotyczących oceny inwestycji oraz dotyczących postępu technicznego.

Przez wiele lat był członkiem rady naukowej KOMAG-u. Od 1969 roku działał w Komisji Górniczej Polskiej Akademii Nauk. Wyróżniał się szeroką wiedzą teoretyczną i praktyczną w zakresie zagadnień związanych
z projektowaniem i konstruowaniem maszyn wyciągowych. Miał znaczący wkład w opracowania konstrukcyjne wielu maszyn szybikowych oraz przyczynił się do typizacji szybikowych maszyn wyciągowych.

Dorobek naukowy Docenta Zmysłowskiego obejmuje szereg opracowań dotyczących elektrohydraulicznych
i elektropneumatycznych systemów hamulcowych maszyn wyciągowych, a także wiele wynalazków oraz publikacji naukowych i technicznych.

Był wielokrotnie członkiem komisji powoływanych przez ówczesne Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, a także przez Wyższy urząd Górniczy. Oprócz działalności projektowej, konstrukcyjnej i badawczej prowadził również działalność legislacyjna i normalizacyjną. Aktywnie uczestniczył w procesie opracowania przepisów górniczych oraz Warunków Technicznych Budowy Górniczych Wyciągów Szybowych.

W latach 1952-1953 doprowadził do ustalenia norm resortowych, które stanowiły podstawę opracowania jednolitego typu maszyn, rozszerzonego następnie o maszyny większej mocy.

Na przełomie lat 1950/1951 opracował pierwszą maszynę wyciągową z pełnym nakładem blokady sterowniczej. Skonstruował, zbadał i uruchomił wiele typów maszyn i urządzeń wyciągowych, zastosowanych głównie
w kopalniach węgla kamiennego. Rekordowe postępy podczas głębienia szybów, pierwsze tony rudy miedzi uzyskane w kopalni Lubin, głębienie nowych szybów, m.in. w Rybnickim Okręgu Węglowym, w rejonie Lubina,
w Indiach i w byłej Jugosławii zrealizowano dzięki zastosowaniu maszyn wyciągowych BOB-5500, które stanowiły typowe wyposażenie stosowane w procesie głębienia szybów głębokich.

Docent Zmysłowski uczestniczył w opracowaniu dokumentacji technicznej maszyn typu BB-2000 i BB-3000, eksportowanych przez Rybnicką Fabrykę Maszyn RYFAMA, m.in. do Albanii oraz maszyn B-5000 dostarczanych przez Zakłady Urządzeń Technicznych ZGODA do Turcji.

Zakres zrealizowanych prac badawczo-rozwojowych obejmował następujące zagadnienia:

• przepisy bezpieczeństwa i warunki techniczne w zakresie szczegółowych zasad prowadzenia ruchu układów transportu pionowego.
• funkcje i struktura wyciągów szybowych.
• napęd, sterowanie i system zabezpieczeń wyciągów szybowych.
• linopędnia (bębny cylindryczne o jednowarstwowym nawijaniu liny, o wielowarstwowym nawijaniu liny, koła pędne jednoliniowe, bębny wieloliniowe).
• wały główne maszyn wyciągowych, ich łożyskowanie i połączenia.
• układy sterownicze i sterowniczo-kontrolne maszyn wyciągowych.
• hamowanie wyciągów szybowych.
• kinematyka wyciągów szybowych.
• diagnostyka wyciągów szybowych.

Doc. Zmysłowski dbał o rozwój kadry naukowej kierowanym przez siebie Zakładzie. Zachęcał młodych pracowników do podejmowania studiów doktoranckich, studiów podyplomowych oraz starał o staże zagraniczne. Od podwładnych wymagał sumienności, zaangażowania i poważnego traktowania obowiązków służbowych. Cenił kreatywność, pracowitość i zdolności do aktywnych działań. Umożliwiał samodzielne działania, sprawując nadzór w sposób stanowczy, ale bardzo delikatny. Zawsze można było liczyć na życzliwą radę i pomoc. Słowa krytyki, adresowane do podwładnych, oddziaływały mobilizująco, a nie deprymująco. Rzadko się zdarza aby przełożony potrafił mobilizować do podejmowania trudnych wyzwań, a jednocześnie pozwalał na dużo samodzielności.

Docent Zmysłowski, oprócz pracy w KOMAG-u prowadził zajęcia na Politechnice Śląskiej z przedmiotu „Maszyny i urządzenia wyciągowe”, a także cykle wykładów i szkolenia dla dozoru kopalnianego. Potrafił w bardzo przystępny i interesujący sposób prowadzić zajęcia ze studentami, którzy darzyli go dużym szacunkiem.
Miał szczególną umiejętność wykorzystywania wiedzy teoretycznej w praktyce, co dotyczyło zarówno części mechanicznej, jak i elektrycznej maszyn wyciągowych.

Docent Zmysłowski był autorem trzydziestu pięciu publikacji w formie artykułów w czasopismach, referatów na konferencjach oraz monografii „Górnicze maszyny wyciągowe”.

Wiele innowacyjnych rozwiązań, zostało zastrzeżonych w Urzędzie Patentowym. Większość z nich wykorzystano przemyśle.

Za zasługi i osiągnięcia naukowe, badawcze i techniczne otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia, a wśród nich Nagrodę Państwową za rozwój konstrukcji krajowych maszyn wyciągowych, Nagrodę Ministra Przemysłu za samobieżny wyciąg ratowniczy oraz Nagrody Zespołowe Komitetu Nauki i Techniki, a przede wszystkim srebrny
i złoty Krzyż Zasługi oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Tadeusz Zmysłowski zmarł 25.10.2022r.